Saç Dökülmesi ve Stres

Patricia Farrell, PhD ilgili yazısından alıntı yapılarak Dr Zafer Ulusan tarafından yazılmıştır.

Saç, kadın için taçlandırılmış bir zaferdir ve kaybedilirse kadın için çok büyük bir stres kaynağı olur. Sıklıkla söylene bu söz aynen erkekler için de geçerlidir. Ancak erkekler için saçın kadınlar kadar önemli olduğunu söyleyemeyiz. Erkeklerin saçın dışında sadece bıyık ve sakal ile de bir tarz yaratma şansları verken bayanlarda bu olasılık yoktur. Hatta erkekler saçlarından tümüyle de vazgeçebilirler. Dazlak olarak dolaşabilirler. Bu şekilde çok etkili bir dış görünüşü olan ünlü insanlar vardır.

Bir gün psikoloji dersinde olan bir olay ile saçların ne kadar önemli ve bir sembol olabileceğini belirtmek için şu durumu irdelemek gerekir. Dersi veren hoca bir noktaya dikkati çekti, dediği şuydu eğer bir kimsenin en kişisel bu görüntüsünü sağlayan şeyi ellerinden almak istiyorsanız saçlarını dipten kesin. Hatırlayın 2. Dünya savaşında naziler ve yandaşları kadınlara neler yapmışlardı. Onların saçlarını sıfıra vurmuşlar tüm saçlarını dipten kazıyarak onların utanmasını ve toplum dışı inşan olarak damgalanmalarını sağlamaya çalışmışlardır. Yani bir insanın saçını ve tarzını tamamen yok ederseniz saç yoluyla o kişinin kişiliğine çok önemli bir şey yapmış olursunuz. Saçlar bir çeşit saygı sembolü gibi değerlendirilebilir. Belli toplumlarda bu çok daha fazla önemli olabilmekte ve saçsız dolaşmak yerine mutlaka saçsız alanları perukla örtmek bir ihtiyaç haline gelmiş idi. Hele zengin ya da toplumda üst düzeyde olan bir kişinin saçsız olması kabul edilebilir bir durum değildi.

Neler Saç Sökülmesine Yol Açar?
Bu neden önemlidir ve benim neden bunu düşünmem gerekir?

Düşünmesek her şeyi kendi haline bırakırsak bize nasıl bir etkisi olur. Bunu anlayabilmek için bir örnek verilebilir. Dana Reeve, Aktör Christopher Reeve in eşidir. Eşi adına kurduğu vakfın yemeğinde uzun sarı kızılımsı saçlarıyla konuklarını karşılamaktaydı. Kendisi akciğer kanseriydi ve görünen o ki tedavi işe yarıyordu.Neden böyle düşünüldü ; saçları çok uzun ve güzeldi tarzı yakışıyordu, hareketleri moralinin yüksek olduğunu gösteriyordu. Röportaj verene kadar da başka bir düşünce insanın aklına gelmiyordu.Ancak konuşmaya başladığında öğrendik ki saçları oldukça kısa kalmıştı ve üzerine bir peruk kullanarak görüntüsünü güzel bir şekilde düzelterek kendisine bir tarz yaratmıştı. O kadar doğal görünüyordu ki herkes peruk değil kendi saçı olduğunu zannetmişti. Burada eğer kişi perukla bu kadar moralli olabiliyorsa o zaman saçlarının dökülmesi o kadar da önemli bir problem olmamıştı. Stresinin ne kadar da azaldığı uzaktan belli oluyordu. Saçın tamamen olmadığı bir kanser hastası olarak bunu kapatmaya çalışmasaydı ve böylece yaşamayı kabullenmiş olsaydı bunun ne kadar stres yaratıcı bir ortam yaratacağını görmek çok zor değildir.

Sonra başka bir örnek olay daha var; ABC anchorman ı Peter Jennings kendisi akciğer kanseri idi. Kendisi hakkında yapılan bir röportajda güldü ve doktorlara ne zaman saçlarının döküleceğini sorduğunu söyledi. Kaç tane TV yöneticisi kelken size iş verir. Bu kellik kötüdür demek değildir ama TV saçlı olan insanları sever. Aslında tüm toplum saçların insanı ne kadar değiştirdiğini bildiği için bunu yadsımak olanaksızdır. Bazı ayrıcalıklı durumlarda örneğin bir ideal peşinde koşmak ya da bir hastalığı tanıtarak destek olmak amacıyla saçsız dolaşmak toplum tarafından olumlu karşılanır.

Tıbbi tedavilerin dışında saç dökülmesine yol açan hepimiz için geçerli pek çok neden vardır. Bunların arasında aşırı stres, doğum kontrol hapları ve bazı ilaçlar vardır. Diyet eksiklikleri özellikle demir ve protein eksikliği ve bazı başka nedenle de bunların arasında sayılabilir. Tedavi için kullanılan değişik yöntemler arasında ilaçlarda vardır. İlaçlar her zaman araştırılarak bulunmamışlardır.Bazen de hiç beklenilmeyen bir anda ilaç olduğunu farketmişizdir.Tansiyon yüksekliğinde tedavi amacıyla kullanılan bir ilacın yan etki olarak saçları çıkardığını ve uzattığını öğrenmek tamamen bir tesadüf sonucu olarak oldu. Bu ilaç daha sonra gerek tablet gerekse solüsyon şeklinde saç dökülmesinde kullanılır oldu. FDA onayı da olduğundan tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaya başlandı.

Kanser hastaları hastalıkları nedeniyle devamlı stresleri olan insanlardır. Streslerini azaltmak immün sistemleri açısından da çok önemlidir. Stresin azaltılması immün sistemi destekleyerek bizi korur. Bu bilimsel olarak hakkında makaleler yazılmış olan bir konudur. Eksersiz yaparken bunu yanında diyetimizi güzel bir şekilde uygulamak bu şekilde kilomuzu korumak sonucunda sadece stresimizi azaltmaya çalışmıyor aynı zamanda saçlarımızı da korumuş oluyoruz.

Bunların dışında stres ile saçlarımızın dökülmesi arasında çok fazla bağlantı kuramıyoruz. Canımızı sıkan her olay, depresyona girmek, geçici üzüntü yaşamak gibi konular saçlarımızı dökmez. Genetik dökülmesi olanlarda zaman zaman sıkıntılı günler yaşamış olmaları saçların dökülmesine yol açmaz.

Stres yönetiminde özellikle kanser gibi çok etkili bir stres kaynağı olan hastalıkla savaşırken bunu azaltmaya çalışmak hem kanseri yenebilmek hem de genel vücüt sağlığımızla birlikte saçlarımızı da korumak için çok önemlidir.

Mutlu olmaya çalışarak yaşamdan kopmamak bu arada tedavimizi yaptırmak ve çevremizle, arkadaş ve akrabalarımızla iletişimimizi koparmamak, sosyal olmayı sürdürmek, hobilerimizle ve çevre ile ilgilenmek bzizim stresimizi azalttığı gibi immün sistemimizi de güçlendirir. Hem hastalıkları yenmemiz kolaylaşır hem de saçlarımız başta olmak üzere tüm organlarımız daha iyi çalışır.